Autobiografie van Jacob Woudsma 1934-1958

Opleiding militaire dienstplicht





Na 2x uitstel in werkelijke dienst eerste oefening 08-08-1956 in Nijmegen. Ik moest mij melden aan de poort van de Kraaienhof-kazerne. De Luchmacht Instructie en Militaire Opleidingen School was gevestigd te Nijmegen in 3 Kazernes. De PH, Prins Hendrik, de Snijders en de Krayenhoff. Aanvankelijk, als Instructie Regiment, verzorgde het de "Primary Training" voor de dienstplichtigen en de Kadervorming voor de Beroeps Onder-Officieren. Later, als LIMOS alleen nog de opleidingen voor de LB, Luchtmacht Bewaking, en dienstplichtigen
http://www.luchtmacht.nl/cgpa_arnhem/organisatie/onderdelen/limos.html

Snel de eerste weken oefenen voor "geoefend soldaat" en dan meteen overplaatsing naar Breda voor een opleiding reserve officier: Trip van Zoutland kazerne Luchtmacht Officiers- en Kaderschool (LOKS).


Krayenhoff kazerne Nijmegen bevel voorwaarts-mars door Sergant Bolinck
(middelste rij geheel rechts)


                                              Nijmegen Eetzaalpeleton 4-J.G./LIR Overplaatsing naar Breda. Voor de eetzaal 
(7e rechts boven)
 

Verzamelstaat van de resultaten cursus reserve officier Luchtmacht: geslaagd!

Gedurende de opleiding werd mij medegedeeld dat ik aangesteld zou worden als magazijn-officier! Ik heb mijn elektronica-ervaring naar voren gebracht en een verzoek ingediend tot aanstelling electronica-officier, hetgeen geschiede: door naar de Luchtmacht Elektronische School in Schaarsbergen (LES) waar specialisten in de diciplines Radio en Radar werden opgeleid. Het complex bestaat nog steeds en is gevestigd aan de Koningsweg te Arnhem-Schaarsbergen.
Het is over gedragen aan de Koninklijke Landmacht en maakt nu deel uit van de "Oranje - Kazerne".

 

Hierna werd ik geplaatst op de LUCHTMACHTSTAF in den Haag, afd. Radiopeilers en op 12 februari 1958 beëdigd als reserve 2e luitenant op de vliegbasis Ypenburg.




                           De beëdiging Ypenburg 12 febr. 1958
Uit de krant rubriek "DEN HAAG vandaag" 12 februari 1958.




Einde oefening 1970

Tuinieren De (volks)tuinen van de familie Woudsma

Mijn opa Jacob Woudsma had zijn tuinen achter zijn woonhuis Helperweststraat 15a in Helpman, evenals schuurtjes met de konijnenhokken aan de zijkant van de voormalige wasserij De Wijert. (Wasserij Doornbosch Helperwestsingel 88i)

Helperweststraat 9, achter het huis van mijn ouders (1935) op de achtergrond de wasserij en de schuren.
Op de foto: rechts mijn moeder met mij, 1 jaar oud. Links oma (Jantje Nijboer) met de kinderen van tante Anna: Hendrik, Jantje en Jacob.

Naast mijn geboortehuis Helperweststraat 39 in Helpman (vader Hendrik Woudsma en moeder Anna de Raad) bevond zich een doorgang (poortje) en een landweg naar groentetuinen grenzend aan het water “Het Maar” (waterschap Helpman), alwaar mijn vader een tuin had (ten Oosten Hoornschediep, of het Noord- Willemskanaal).
Helpman : " De Helperlege " De laagte waarop woonwijk de Wijert later is gebouwd gezien vanaf HelpmanDatum: 1900-1925


Helpman.... landerijen ten westen van de Helperweststraat (thans Hora Siccamasingel) 1947.
http://www.beeldbankgroningen.nl/beeldbank/indeling/detail?q_searchfield=helpman+1947

1940 op fiets naar de groentetuin achter de Helper Weststraat




Een volgende tuin was gelegen bij de Coendersweg naast de openbare school (“achter de huizen”)
In 1958 begon men met de uitbreiding van Helpman in oostelijke richting (de wijk Coendersborg) op de plaats van de groentetuinen. Dit was de laatste tuin van mijn vader.
Mijn eerste tuin was omstreeks 1965 gelegen tussen Stadspark en het volkstuinencomplex Piccardt Hof. Vervolgens in Roden gelegen aan het einde van de Zultereschweg.
Momenteel ben ik gepensioneerd en woonachtig in Haren. Ik heb dichtbij huis een “Volkstuin” van de Volkstuinvereniging “Ons Belang”, een afdeling van de buurtvereniging “Ons Belang” (wijk Oosterhaar). De Volkstuinvereniging stelt zich ten doel het exploiteren van een volkstuincomplex met een blijvend karakter, evenals het bevorderen en behartigen van de tuinrecreatie. (Re Huishoudelijk Reglement 20-02-1999) Deze volkstuinen zijn gelegen aan het einde van de Klaverlaan nabij het project “Uitloopgebied” (handhaving bestaand natuurgebied “wet-lands” en oude graslanden) en de Zorgboerderij Mikkelhorst.


Zie ook http://jacobmoestuin.blogspot.com/


Postduiven

Hendrik Woudsma, mijn vader, had achter het huis Helperweststraat 15a (bij zijn ouders) postduiven.
In 1927 werd hij lid van de postduifvereniging ”Luchtbode”. In 1932-1935 postduiven achter het huis Helperweststraat 39 Helpman. Omstreeks deze tijdsperiode medeoprichter en lid van postduifvereniging ”Helpman Vooruit”.

In 1932-1935 postduiven achter het huis Helperweststraat 39



(Alg. Bond Postduiven F.J. van der Grift Penningmeester)

De postduiven worden voor de vluchten achter café ”HELPMAN” (eigenaar de Boer) in Helpman verzameld, de ”klok” afgesteld en vervolgens verzegeld. 


 
Harmonie 1935 duiven keuren: de keurmeesters

Jaarlijks vonden tentoonstellingen plaats o.a. in Groningen in de Harmonie en de ”Korenbeurs”.De postduiven verhuizen mee naar de Emmastraat op de zolder en vervolgens op de zolder Coendersweg 82a. Uiteindelijk in de achtertuin van Coendersweg 96 in een echt duivenhok.


Gezin Woudsma met ouders, tante Jeltje en opa
bij het Duivenhok in de achtertuin Coendersweg 96 (1963)



20-12-1947 20 jarig bestaan P.V. Helpman Vooruit in café H.Boer Verlengde Heereweg  Gn
( fotostudio Hooghuis Oude Ebbingestraat 89 Gn )

Van links naar rechts - ? - Struik - Jan Nuver - Johan Limbeek - ? - Bartse Mandema



( Foto Folkers Gedempte Zuiderdiep 12B )

De duiven van duivenliefhebber H.Struik behaalden in het laatste vliegseizoen 1939 de Generale Kampioenschap 1e Tour. 
In 1942 in beslag genomen door de Weermacht en overgebracht naar Hilversum.

( Foto Folkers Gedempte Zuiderdiep 12B )


Via http://kranten.kb.nl/  bestaat de mogelijkheid inzage te krijgen in Nieuwsblad van het Noorden betreffende de wekelijkse postduiven berichten en tentoonstellingen.

Voorbeelden

15-02-1928

04-09-1928

28-05-1931

28-07-1961

Scholen



Kleuterschool
Als kleuter ga je naar de kleuterschool Helperoostsingel in Helpman.

1939

1940

Ik herinner een voorval: ik weigerde alleen te zingen, bij de juffrouw aan de piano.

De lagere school 1940-1947
Ik heb de openbare school aan de Coendersweg bezocht, gelegen naast ons huis nr.96. De school nr.14 werd in 1928 gebouwd en kreeg de naam Coendersschool .
De school draagt momenteel de naam Joseph Haydn-school en was toenmaals aan de rand van Helpman gelegen, omgeven door de groetenkwekerij van brookman aan de voorzijde, links de volkstuintjes (Zie betreffende hoofdstuk) en rechts (Troelstralaan ) de boerderij “Rustlust ” waar in 1920 twee draaibare lighallen voor tuberculose patiënten werden geplaatst voor ongeveer 16 patiënten. 












Op de achtergrond de oude schoolplaat "Ter Walvischvaart" van Cornelis Jetses (1946)


Via de rapporten kan een lijst worden gemaakt van de meesters en de juffen.
1941 juf Timmer  
1942 juf Eissens
1943 meester Langen
1944 meester Scheidema
1945 meester Leydsma
1946 meester Luppes
1947 hoofd Klouwen 7e klas
1941



1947
Er is een 7e klas om de leerlingen voor te bereiden voor het voortgezet onderwijs: in mijn geval de HBS, vlakbij huis aan de Helperbrink.

 Klassefoto van de 7e klas van de openbare lagere Coendersschool, 1949

Beschrijving:
Klassefoto van de 7e klas van de openbare lagere Coendersschool. Bovenste rij v.l.n.r.: Jaap Woudsma, Joop Postma, Piet Elzenga, Annie Bos. 2e rij: Tineke Nauta, meneer Klauwen (tevens hoofd der school), Annie van der Gang, Tineke van der Meulen, Renie Mees, Annemiek van der Horst, Ginie Visser, Dies Beekhuis. 3e rij: Kitty den Hollander, Miep Lutjeboer, Tonnie Prins. 4e rij: Paul van Alphen de Veer, Ben Bolomey, Sieger van den Akker, Frits Kolthoff, Piet de Vries, Bennie Leffenga, Jan Stielstra, Frits Vegter


HBS 1947-1952
Na een toelatingsexamen kom ik op de Gemeentelijke HBS (Hogere Burger School) aan de Helperbrink in Helpman (cursus B), later de Dalton-HBS (1950-1952) en momenteel het Zernike College.


HBS 1950
De HBS was geen groot succes: de rapportcijfers getuigen.
Klasse 1A Herexamen algebra-meetkunde 1948
Klasse 2A Herexamen algebra-nederlands 1949
Klasse 3A Herexamen nederlands-duits 1950
Klasse B4 Niet bevorderd! 1951
Klasse 4B Bevorderd tot de 5e klasse 1952

Vanaf 1950 werd Dalton onderwijs gegeven: s'morgens wordt de leerstof aan de klas uitgelegd en daarna wordt s'middags de stof verder als huiswerk uitgewerkt. De nadruk ligt op het stimuleren van het zelfstandig werken, iedere leerling krijgt een dagtaak en een weektaak. Ook de onderlinge samenwerking en hulp aan elkaar wordt gestimuleerd.

Dalton-weekkaart
Het Dalton onderwijs is ontwikkeld door de Amerikaanse Helen Parkhurst (1887-1973). Zij bedacht richtlijnen op basis van haar eigen ervaringen als leerkracht in de plaats Dalton.


Vermeldenswaardig is dat Jan Jordens mijn tekenleraar was.
Ik had (of dacht te hebben) enige teken- en schilderambities, die ik graag had willen ontplooien. Echter is dat bij Jordens niet helemaal gelukt!

MTS (HTS) 1952-1956 Chemische Techniek
Mijn vader las in het toenmalige Nieuwsblad van het Noorden in de zomer van 1952, dat een afdeling Chemische Techniek was opgericht op de MTS in Groningen. (De naam HTS bestond toen nog niet). De mogelijkheid was met 3 jaar HBS-B in de 1e klas te komen (in bezit diploma HBS-B in de 2e klas). Mijn vader dacht dat ik geschikt zou zijn: ik zat altijd te knoeien in een zelf gebouwd schuurtje in de achtertuin met scheikundige proefjes en ik zou in ieder geval meer geld verdienen dan hij ooit bij de Spoorwegen.
Zo gezegd, zo gedaan! Met veel succes heb ik de school doorlopen zonder enige moeite en hoge cijfers. Het huiswerk heb ik veelal samen met een klasgenoot Lammert Aalders, zoon van een fietsenmaker aan de Spilsluizen in de stad, gedaan. Ik heb dus diploma "MTS" Chemische Techniek gehaald op de Academie Minerva van de Gemeente Groningen.


In 1957 werd besloten om de naam MTS te veranderen in HTS. Dit omdat de ambachtscholen werden omgevormd naar de LTS. Door de grote afstand tussen LTS en MTS en de voortschrijdende industrialisering werd er besloten tot de oprichting van een tweejarige uitgebreide technische school de UTS. De UTS veranderde gaandeweg in het middelbare technisch onderwijs.
Ik ben lid geweest van de Studentenvereniging Corps van Leerlingen (De geschiedenis van studentenvereniging C.v.L. http://www.corpsvanleerlingen.nl/) inclusief ontgroening en muts met groene kwast.
Tussen de middag werd in de kantine door leerlingen (later studenten genaamd) van buiten de stad fervent gekaart (klaverjassen en kruisjassen) en gevulde koeken of kano’s gegeten.( Een rondo en een kano bestaan uit dezelfde ingrediënten als een gevulde koek. Maar deze worden in een vorm gebakken. Een rondo is rond en een kano langwerpig.)


 

Ik behoorde tot degenen vanuit de stad en ging op fiets tussen de middag naar Helpman om thuis warm te eten, zoals gebruikelijk in die tijden.
De MTS behoorde tot de Academie Minerva, waartoe ook een afdeling voor Beeldende Kunsten en een afdeling voor Zeevaartkunde in het gebouw aan de Petrus Driesenstraat.
Aan de achterkant stond de Ambachtschool (later de LTS), waar mijn vader op is geweest: getuigschrift Mach. Bankwerken 15 maart 1923.

 Rechts scheikunde leraar Wechelaar Ik sta middelste rij derde van rechts, links van mij Lammert Aalders 

De opleiding duurde 4 jaar, waarvan het derde jaar een praktijkjaar bij Proefstation voor Aardappelverwerking, Groningen, Dr. de Willigen. Mijn opdracht was het gedrag van aardappelmeel in fabrieksdrogers qua drogestofgehalte in aardappelmeelfabrieken.(Aardappelmeelfabriek 
 “Oostermoer”)

Opleidingen

September 1961
Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging: chemisch bedrijfsanalist, diploma A (water en papier)


Het diploma van analist is binnen het kader van de toenmalige werkkring : laboratoriumchef Research Adviesbureau Stroverwerking
Juni 1962
Stichting Cursussen Materialenkennis: cursus CI-A Radioactieve bronnen


De cursus is gevolgd binnen het kader van een onderzoek radioactieve dichtheidmetingen in strokartonbanen bij het Research Adviesbureau Stroverwerking in Groningen.

Vakanties

In mijn jeugd beginnen de zomervakanties in 1936 en werden veelal doorgebracht aan de Noordzeekust bij de Hondsbosse en Petterner Zeewering (Camperduin) in het plaatsje Groet (Hargen) nabij Schoorl, Bergen en Alkmaar.

Door middel van het fotoalbum zijn een aantal vakanties op te noemen:
1936 Zomerhuisje ergens in Schoorl met oom Geert.
1936 Ameland met de familie Teekens.
1938 Zomerhuisje in Hargen bij de Hargervaart met mijn nichtje Jantje van tante Annie en oom Albert.

  
 
1939 Idem
1940-1945 Oorlog
1946 Schiermonnikoog met tante Klaasje, oom Geert en neven Jaap en Gerard in een tent.


Na 1948 weer naar Schoorl en wel bij boer Duin in Groet aan de Hargerweg: een woonwagen, een zomerhuisje of in het voorste gedeelte van de boerderij.
1950 Schoorl 12/7-26/7 in een woonwagen bij boer Duin (familie Meuring uit de Wald.Pyrmontstraat zijn er ook)
1950? Idem Mevr. Tammes van de Coendersweg en haar broer Hayo zijn er ook.

De reis naar Schoorl
vooraf de grote koffer naar het vakantieadres via van Gend en Loos. De trein naar Staveren via Leeuwarden-Sneek, vervolgens de bootverbinding naar Enkhuizen en via Hoorn de trein naar Alkmaar. In Alkmaar overstappen in het lokale treintje (Bello-tram 78) naar Bergen-binnen, alwaar de opgestuurde fietsen al klaar stonden. De reis ernaar toe was gratis, want pa werkte bij het Spoor.
Boot Staveren -Enkhuizen 1933 Rechts Anna Woudsma-de Raad 


Afbeelding van de stoomlocomotief Nr. 7742 (serie 7700, “Bello”) van de N.S. met een tram op het tramstation te Bergen. Beeldbank spoorwegen in Nederland, Cramer, W.D.J. foto 03/08/1940

Alleen op vakantie
Na de oorlog was ik in bezit van een Canadese tent (Shelter) 2-persoons met muskietengaas, vast grondzeil en houten tentstokken, incl. een rugzak, ransel en patroontassen, evenals een kookgarnituur. Het kooktoestel (Primus met spiritus en petroleum) werd gehuurd bij Hettema in Groningen. Ik kampeerde op de eilanden (Vlieland en Schiermonnikoog) o.a. bij tante Klaasje en oom Geert, die op Vlieland in een kampeerboerderij waren.
Verder kampeerde ik in Smilde op weg naar Ommen, alwaar mijn vriend Sieger logeerde bij zijn grootouders. Ik was daar onaangekondigd niet welkom en ben dezelfde dag weer terug gegaan.



De fietstocht
Samen met Luitje en twee meisjes, HBS klasgenoten van mij, Tineke Zwart (ook al bekend van de lagere school) en een meisje met een Scandinavische naam, ondernemen wij een trektocht op de fiets. Luitje en ik in een tent, de meisjes langs jeugdherbergen, gedurende de periode 28-07 tot 12-8-1950.
De tocht voert ons via Hoogeveen, Zwolle, Deventer, Utrecht naar Amsterdam, alwaar het geld op was. Ik heb nog geld geleend van de voormalige “kostjuffrouw” van mijn vader, toen hij in Amsterdam een cursus voor elektrische treinbestuurder (Wagenvoerder NS) volgde gedurende een aantal weken.